Office handboeken
Vorige week ben ik door het bijwonen van enkele studiedagen een hoop collega lesgevers tegen gekomen. Een topic dat regelmatig voorbij kwam was: Office handboeken (deze moeten in het Nederlands geschreven zijn en te gebruiken in een onderwijscontext).
Microsoft Office
Laten we beginnen met het Microsoft Office pakket. Niet alle scholen zullen snel upgraden naar Office 2007, maar als je toevallig gepland hebt om tegen het volgende schooljaar te vernieuwen, dan is de kans groot dat je onmiddellijk voor het meest recente kiest. Een paar collega lesgevers waren hierdoor lichtjes in paniek. Ze hadden nog geen enkele educatieve uitgeverij gevonden die al klaar is met handboeken voor het 2007 pakket. De uitgeverijen zelf peilden op hun beurt bij de scholen hoe ver ze stonden met de overstap. Conclusie: wie nog een jaar kan wachten doet dit beter, wie echt moet overstappen zal zich zelf moeten behelpen.
Open Office
Ik ben zelf op zoek gegaan naar Open Office handboeken voor mijn studenten. Het resultaat is gewoon verbazingwekkend. Over de gedrukte versie kan ik kort zijn. Een bezoek aan 4 boekhandels in Gent (Fnac, De Standaard, Het computerwinkeltje en Story) leverde mij overal hetzelfde resultaat op. Deze winkels hebben exact 1 boek op de plank: “Leer jezelf MAKKELIJK… OpenOffice.org 2.0” van Marco den Teuling (ISBN 978-90-5940-177-8).
Een uitgever van een educatieve uitgeverij gaf aan dat er hem al meerdere manuscripten voor Open Office aangeboden zijn. Momenteel zijn er zelfs niet eens plannen om daar in de directe toekomst iets met te doen. Wat mij ook verbaasde is dat zij er vanuit gaan dat je voor OpenOffice vooral online informatie zal plukken.
Ik heb daar nu een paar dagen zitten over denken. Volgens mij is er hier een denkfout. Of je nu les geeft in Open Office of in Microsoft Office, een handboek is wenselijk om verschillende redenen: omdat het vaak een didactische noodzaak is, omdat papier nu eenmaal beter leest dan online, omdat een handboek soms moet en online informatie nog niet als cursus aanvaard wordt, …
Het lijkt er dan ook een beetje op dat men verwacht dat handboeken voor een vrije software product online beschikbaar zullen zijn (gratis, eventueel met Creative Commons licentie), waar je voor een commercieel product de handboeken gaat kopen. Vreemd. Als lesgever heb ik gewoon een goed handboek nodig. De meerwaarde van een educatieve uitgeverij zou er juist in moeten liggen dat ze mij didactisch kwalitatief materiaal kunnen leveren. Ik verwacht dat soort van handboeken namelijk niet online te vinden.
De uitgevers wachten natuurlijk ook met publiceren omdat ze denken dat er nog onvoldoende vraag zal zijn naar dergelijke handboeken. Misschien hebben ze daar wel een punt. Hoeveel scholen gebruiken vandaag eigenlijk Open Office? Iedereen is bezig met vrije software, maar als we het over Open Office hebben, dan wordt het plots stil.
Doet het ministerie van onderwijs nog iets ter promotie/informatie na hun eerste (geslaagde) initiatief?
Open Office bronnen
Een paar collega’s waren alvast zo vriendelijk om mij een paar links te bezorgen met Open Office naslagwerken. Er is de linkenlijst van Hans Coppens, de RedNose cursussen, de handleidingen van Socius en het OSS Cursusmateriaal.
Tips voor handboeken (of online cursussen) Office 2007 en Open Office zijn altijd welkom.
Cross-posted op Smetty.be en Edublogs.be
Tja, uitgevers zijn als de dood voor informatie die overal gratis op het net te vinden is. In mijn contract staat zelfs expliciet dat ik in de twee jaar na publicatie van mijn boek geen ‘book-length’ informatie mag publiceren (op papier en/of op het net) dat de verkoop van mijn eigen boek negatief kan beinvloeden. Ik interpreteer dit nogal ruim. Ik heb onlangs een Wiki opgezet met een stevig soort samenvatting van het boek, maar dan met totaal andere voorbeelden.
Ik heb daar nog geen commentaar over gekregen, maar neem nu mijn meest recente 5 sterren op <a href=”http://www.amazon.com/gp/customer-reviews/discussions/start-thread.html/ref=cm_rdp_dp/104-5921480-7416734?ie=UTF8&ASIN=1932394796&authorID=A3LAW6U1R2E7YW&store=yourstore&reviewID=RPB2EMEG4LJPN&displayType=ReviewDetail” rel=”nofollow”>amazon</a>: mijn uitgever is heel blij dat ik na 3 reviews nog altijd 5 volle sterren heb, maar met de commentaar zelf: “This is a nice book, though most of the contents can be found online.” Tja, dat is naar (volgens mij verouderde) marketing normen niet bevorderlijk voor de verkoop…
Wat ik mij afvraag is waarom er handboeken moeten zijn die specifiek het gebruikte pakket behandelen. Ga een cursus naaien volgen. Daarin worden je algemene technieken aangeleerd die onafhankelijk zijn van het specifiek merk en model van naaimachine die je gebruikt. Je leert b.v. waar je je knoopsgaten moet zetten en hoe groot je die moet maken. Hoe je je machine instelt om die knopsgaten te maken dat moet je dan in de handleiding van je specifieke machine opzoeken, maar dat hoort eigenlijk niet bij de cursus.
Maar als het om office cursussen gaat dan kan men blijkbaar geen cursus opstellen waarin de algemene technieken staan bruikbaar voor om het even welk pakket. Dan lijkt het nodig om allerlei specifieke details van het pakket in de cursus op te nemen.
Op KHBO werken we in het eerste jaar met een team ICT-docenten die min of meer parallel staan. Elk bereidt een bepaald leerstofonderdeel grondig voor en deelt dat dan met de rest van de collega’s.
We gebruiken geen handboeken (in het eerste jaar) maar werken met cursusmateriaal dat we NA elke les op Toledo (Blackboard) aanbieden. Tijdens de les zelf, hebben de studenten dus enkel hun pc en nemen ze eventueel wat notities. Inleiding en theorie geven we adhv van PowerPoints, die ze dan ook op Toledo ter beschikking hebben.
Persoonlijk vind ik basishandboeken voor ICT overbodig. Liever een cursus die je vlak voor de lessen beginnen, kan updaten.
@Axxyanus: er is wel zoiets als algemene concepten, opmaakprofielen of mailings bijvoorbeeld. Het toepassen zelf verschilt toch grondig in elk pakket. Voor de concepten zou je dus in theorie wel genoeg hebben aan een algemene uitleg, maar ik vraag me af of iemand dat gaat kopen.
Ik zou eigenlijk willen zeggen dat een knoop naaien eenvoudiger is dan een office instructie uitvoeren, maar in mijn geval gaat dat alvast niet op. 🙂
@KatCat: een handboek kan je op minstens 2 manieren gebruiken. Je kan het handboek volgen tijdens de lessen of je kan het als naslagwerk gebruiken voor studenten die bijvoorbeeld niet in de les aanwezig waren. Op zich zou een naslagwerk ook online mogen staan, op voorwaarde dat het in het Nederlands beschikbaar is en kwalitatief is. Als wij voorzien in zo een handboek als naslagwerk, dan is kopen natuurlijk optioneel voor de student.
Ik gebruik handboeken op beide manieren, afhankelijk van de richting waarin ik les geef en het doel van de les.
Goeie vraag!
Ik denk dat handboeken OpenOffice.org omwille van enkele redenen op zich laat wachten.
Ten eerste staat vrije software in het onderwijs nog altijd in de kinderschoenen. Scholen beginnen langzamerhand van het bestaan af te weten. (omwille van verschillende initiatieven, en niet enkel initiatieven die door de overheid gecoordineerd zijn)
Daardoor zullen uitgevers waarschijnlijk de kat nog wat uit de boom kijken. Uiteindelijk zullen ze de onderwijsmarkt wel volgen. (als de nood het grootst wordt) Hoe meer gebruik van OpenOffice.org in scholen dus, hoe sneller deze verandering zal plaats vinden.
Misschien kan de vernieuwing al eens beginnen in de lerarenopleiding van de Hogeschool Gent?
Ten tweede denk ik dat het ook voor een stuk bij open-source software zelf ligt. De ontwikkeling van OpenOffice.org gebeurt in een zodanig tempo dat een handboek ervoor maken slechts een korte tijdsopname is. (Bijvoorbeeld, versie 2.1.0 in december 2006, versie 2.2.0 in maart 2007) De verschillen zijn misschien maar klein, maar het zijn de details die soms het verschil maken.
Een methode om dit op te lossen is volgens mij een soort van Wikibooks (afdrukbaar natuurlijk) waarbij een cursus vrij en open wordt opgesteld. Zodat deze zowel didactisch als vakinhoudelijk zich op hoog niveau bevind. Het is een van de manieren om het hoofd te bieden aan snel evoluerende software.
PS: in het artikel staat OpenOffice, maar de naam is OpenOffice.org 😉
@Didius: afdrukbare wikibooks met een printing on demand service (binnen de EU). Dat zou interessant zijn ja.
En dat van die vernieuwing. Wel, die is erg dichtbij, maar ik wil “het vel van de beer” en blabla. Ik laat het de werkgroep zeker weten ;-).
Het probleem bij print on demand is dat je een behoorlijk geautomatiseerde printomgeving moet hebben en dat vraagt enige kennis en organisatie. Zowel drukkers als grote copy shops zien dat niet altijd zitten…
@Pieter: de tijd is er anders wel rijp voor denk ik 😉
http://www.o-softsupport.com/
hierop is blijkbaar een handboek van calculator te vinden ??
Ik heb het nog niet geprobeerd.
@Gica: bedankt om mij ook volgende 2 interessante links te mailen:
http://www.leren.nl/rubriek/computers_en_internet/applicaties/openoffice/
http://www.livre.nl/studiecentrum/studiecentrum/categorie-o-t-03092006.html
Ik heb in de calculator van open Office een adressenbestand van tolken aangemaakt. Sommige tolken zijn de engelse taal machtig, andere kunnen spaans tolken, een heleboel tolken kunnen echter meerdere talen tolken. Hoe kan ik een filter maken zodat ik enkel die tolken te zien krijg die, ondanks het feit dat ze drie of vier talen kunnen tolken, ook engels kunnen tolken. In Excell is dit gemakkelijk met de jokertekens “*” maar in de open office lukt dit niet.
Kunnen jullie me verder helpen?
Alvast bedankt
“Ik zou eigenlijk willen zeggen dat een knoop naaien eenvoudiger is dan een office instructie uitvoeren, maar in mijn geval gaat dat alvast niet op”.
Ik vond dit een treffende uitspraak en heb ze eens voorgelegd aan een aantal cursisten en een knoop aannaaien is voor de meeste in elk geval moeilijker (of misschien hebben ze het nog nooit geprobeerd 🙂 ) dan een officie instructie uitvoeren.
Wat de handboeken betreft: Bespaar ons a.u.b. de algemene handboeken, deze gaan uit van de illusie van de parktische overdraagbaarheid van concepten tussen pakketten. In de praktijk is dit klinkklare onzin. De beste manier is volgens mij nog altijd uit te gaan van een specifiek pakket en dan van hieruit algemene concepten aan te brengen en vooral NIET omgekeerd (denk maar aan het falen van wat met ooit noemde de ‘moderne wiskunde’ of recenter van het zogenaamde ‘nieuwe leren’). En het is niet omdat je kan programmeren in visual basic dat je dit ook kan in C en/of Java of vice-versa. Juist doordat men er vanuit ging (en sommigen gaan hier nog steeds van uit) dat een programmeur snel éénder welke programmeertaal kan aanleren dat menig SW-project falikant is afgelopen.
Gert.
Gert,
Ik hoop dat je dit hier achteraf nog leest.
Als docent ICT ben ik erg geïnteresseerd in en blij met wat je zegt over ‘de overdraagbaarheid’ van concepten tussen pakketten.
Ik geloof daar namelijk ook niet in. Alleen moet ik op school opletten met mijn protest om niet versleten te worden als onflexibel.
Vb. Ik geef o.a. Dreamweaver en Photoshop. En ik wil dat zo professioneel mogelijk doen. Liefst niet oppervlakkig blijven.
Maar omdat deze licenties voor de studenten te duur zijn, wil men dat we enkel de principes aanleren van bijvoorbeeld websites maken of beeldbewerking zonder ons vast te pinnen op een bepaald programma. Dat lijkt mij zo oppervlakkig.
Het is niet omdat ik te lui ben om me te verdiepen in andere (gratis) software. Maar hoe kan je nu diepgang bereiken als je voortdurend overschakelt naar de laatste nieuwe gratis down te loaden programma’s? Vooral als er super-professionele pakketten bestaan als Dreamweaver en Photoshop.
Ik weet niet wie je bent. Een student, een informaticus of wat dan ook, maar als je of iemand anders een site weet waar over zo’n dingen geschreven wordt. Graag.
Twee gratis handboeken/cursussen kunnen via mijn website gedownload worden:
Microsoft Access 2003
Microsoft Outlook 2003
Met welke cursussen hebt u ondertussen lesgegeven? Ik heb er net een 1e schooljaar ( Ik geef les in 3 – 4 TSO en BSO) opzitten dat we met OpenOffice.org gewerkt hebben. Voor Calc ben ik tevreden met de cursus van Rednose. Ik zoek nog een degelijke cursus voor Writer. Weet u iets?
@Carine: ook Rednose. Ik ga de 3 Writercursussen die hier staan: http://www.rednose.nl/Downloads volgend jaar laten afdrukken voor gebruik door studenten in de klas.
Trackbacks for this post