Archive for April 22nd, 2005

  • Les buiten de les

    Bij les geven denk je spontaan aan leerkrachten, kleuterleidsters, lectoren, professoren… Ik geef nu les aan het departement lerarenopleiding van de Hogeschool Gent en al mijn studenten willen graag van les geven hun beroep maken. Maar er is meer. Hoeveel mensen moeten we daar bijtellen die lesgeven in hun vrije tijd?

    De meesten doen dit kosteloos, uit engagement en vol goede wil. Zij hebben vaak geen opleiding gekregen in het “lesgeven”. Het is pas sinds onderwijzen mijn beroep is, dat ik ben gaan nadenken over al die lesgevers buiten het traditionele onderwijssysteem.

    Soms sta ik versteld bij het gebrek aan regelgeving. Afhankelijk van waar de lessen doorgaan, worden soms wel regels opgelegd, maar het is niet absoluut. Zo zou iedereen naar mijn gevoel die “sportles” geeft, een minimum aan kennis moeten opbouwen rond bewegen. Ik denk dan aan een combinatie van algemene kennis en sport specifieke kennis (een duiker verschilt van een voetballer). Maar ook eerste hulp zou een absolute noodzaak moeten zijn. Je kan geen zwembad huren zonder een redder in de buurt, maar er staat geen maat op het les geven in voetbal, basketbal, gevechtsporten etc.

    En dan is er nog het pedagogische aspect. Les geven houdt ook een bepaalde verantwoordelijkheid in en is een vorm van macht. Als de trainer uw kind niet laat mee voetballen, dan heb je als ouder daar weinig bij in te brengen. Zo iemand kan een wereld van verschil maken in het leven van een kind. Zelfs verantwoordelijk zijn voor het stopzetten van een bepaalde activiteit.

    Niet alleen kinderen sporten. Vorig jaar gaf ik zelf ei zo na mijn prille duikcarriëre op. Nog wat onwennig (pak, water, materiaal) diende ik een duikproef af te leggen. Ik was nog te druk met mezelf en alles regelen en deed daarbij een aantal foute handelingen. Na de 2e poging zei de duikassistent: “nog ene keer, en je bent gebuisd”. Ik zou die avond niet slagen voor de proef. De keren nadien zou het ook niet lukken. Totale demotivatie was het gevolg. Als nieuwbakken leerkracht besloot ik te analyseren wat er fout was gegaan.

    De instructeurs hadden één ding gemeen: ze kenden hun vak (duiken), maar omgaan met leerlingen hebben ze nergens geleerd (of te weinig). Dus werd er les gegeven binnen het kader dat ze wel kenden: de “wij stoere mannen wereld”.

    Ik ben nu zelf in opleiding als duik-assistent, nadat ik besloot om van duikschool en duikinstructeur te wisselen. Hoe triviaal het voorval ook mag zijn, het heeft mij doen nadenken over hoe je met leerlingen moet omgaan, met motiveren en met examineren. En niet alleen onder water, ook binnen mijn eigen onderwijs opdracht.

    Lesgeven is zo veel meer dan alleen inhoud overbrengen en vaardigheden aanleren. Daar zou iedereen zich van bewust moeten zijn. Of je nu wiskunde, bloemschikken of surfles geeft.

    Deze post werd oorspronkelijk geschreven en gepost op Edublogs.be.